Otia Ioseliani (gruzínsky ოტია იოსელიანი, plné jméno: Otia Šalvas dze Ioseliani), *16.6.1930, Gvištibi (Cchaltubo) – †14.7.2011 – byl gruzínský spisovatel, člen Svazu kameramanů Gruzie rytíř řádu cti.
V roce 1961 absolvoval Vyšší literární kurzy. První svoje literární dílo vydal v roce 1954. První knihou je sbírka dětských příběhů “Blízcí sousedé” (“კარის მეზობლები”, 1957). Romány “Hvězdopád” (“ვარსკვლავთცვენა”, 1962) a “Zajatce mezi zajatci” (“ტყვეთა ტყვე”, 1972) jsou věnovány událostem Velké vlastenecké války. Román “Byla jednou jedna žena” (“იყო ერთი ქალი”, 1970) představuje složité etické problémy naší doby. Ioseliani také napsal příběhy “Dobrodružství bláznivého chlapce” (“უთაური ბიჭის თავგადასავალი”, 1960), “Za devatero horami” (“ცხრა მთას იქით”, 1963), “Voják se vrátil” (“ჯარისკაცი დაბრუნდა” , 1967); sbírky “Já a láska” (მე და სიყვარული, 1963), “Povídky” (1965), “Na cestě ze mlýna” (1966).
Od počátku 60. let působil jako dramatik: dramata “Člověk se narodí jen jednou” (“ადამიანი იბადება ერთხელ”, 1962), “Začarovaný vrchol” (“მოჯადოებული მწვერვალი”, 1968); komedie “Dokud se vozík nepřevrátil” (“სანამ ურემი გადაბრუნდება”, 1969); uváděno v mnoha sovětských divadlech i v zahraničí), “Šest starých panen a jeden muž” (“ექვსი შინაბერა და ერთი მამაკაცი”, 1971), “Vzpoura v Sabue” (“ბუნტი საბუეში”, post. 1972).
Ioselianiho díla byla přeložena do mnoha jazyků národů SSSR a cizích jazyků. Podle jeho scénářů byla ve studiu “Gruzínský Film” natočena řada animovaných filmů, včetně jeho příběhu „Cizinec ve stádě koz“ natočený v roce 1987 – „Cizinec“, animovaný film, produkce filmového studia “Uzbekfilm”.
Podle závěti byl pohřben na nádvoří vlastního domu ve městě Cchaltubo.
Díla
Romány
- “Hvězdopád” (ვარსკვლავთცვენა, 1961)
- “Voják se vrátil” (ჯარისკაცი დაბრუნდა, 1967)
- “Byla jednou jedna žena” (იყო ერთი ქალი, 1970)
- “Zajatce mezi zajatci” (ტყვეთა ტყვე, 1972)
- “Černá a modrá řeka” (შავი და ცისფერი მდინარე, 1975)
- “Žena odešla, aby podváděla.” (ქალი გამოვიდა საღალატოდ, 1986)
Sbírky
- “Můj osud” (ჩემი ასავალ–დასავალი)
- “Karty napsané na koleni” (მუხლზე დაწერილი ბარათები)
- “Svanské novely” (სვანური ნოველები)
- “Příběhy o rodině” (მოთხრობები ოჯახზე)
- “Já a láska” (მე და სიყვარული, 1963)
- “55 ano-ne” (55 არა-კი)
Dětská próza
- “Dobrodružství bláznivého chlapce” (უთაური ბიჭის თავგადასავალი)
- “Dačiho pohádky” (დაჩის ზღაპრები)
- “Za devatero horami” (ცხრა მთას იქით)
- “Dopisy Dačimu” (წერილები დაჩის)
- “Pohádky o velikost dlaně” (ხელისგულისტოლა ზღაპრები)
- “Neposlechnuté pohádky” (ზღაპრად გაუგონარი ზღაპრები)
Hry
- “Člověk se narodí jen jednou” (ადამიანი იბადება ერთხელ)
- “Dokud se vozík nepřevrátil” (სანამ ურემი გადაბრუნდება)
- “Šest starých panen a jeden muž” (“ექვსი შინაბერა და ერთი მამაკაცი”, 1971)
- “Jeskyně” (გამოქვაბული)
- “Začarovaný vrchol” (მოჯადოებული მწვერვალი)
- “Vzpoura v Sabue” (ბუნტი საბუეში)
- “Vystřel křemíkovou pistolí” (გასროლა კაჟიანი თოფით)
- “Pravdomluva…” (თქმა მართლისა…)
- “Hluší bohové” (ყრუ ღმერთები)
- “Ajet – Medein otec” (აიეტი – მედეას მამა)
- “Lví rozsudek” (ლომის განაჩენი)
- “Gery a nevlastní matka” (გერი და დედინაცვალი)
Novely
| Šinabera (შინაბერა) | “Ve strouze na studeném kameni” (ღელესთან, ცივ ქვაზე) |
| “Sebevrah” (თვითმკვლელი) | “Kariéra” (კარიერა) |
| “Žena je přeci žena” (ქალი მაინც ქალია) | “Epitaf” (ეპიტაფია) |
| “Neuvěřitelný příběh” (დაუჯერებელი ამბავი) | “Převozník” (მენავე) |
| “Dobrý kůň” (კარგი ცხენი) | “Modrý den” (ნაცრისფერი დღე) |
| “Hra” (თამაში) | “V kině” (კინოში) |
| “Sen” (ოცნება) | “Zatažena noc” (ვღრუბლიან ღამეს) |
| “Hra s ohněm” (ცეცხლთან თამაში) | “Fialka” (ია) |
| “Švihadlo” (ლახტი) | “Spor v autobuse” (დავა ავტობუსში) |
| “Kvetení akácie” (აკაციის ყვავილობა) | jalový strom (ხე უნაყოფო) |
| “Cikánský polibek” (ბოშას კოცნა) | “Vesnické oko” (სოფლის თვალი) |
| “Levana” (ლევანა) | “Labutí píseň” (გედის სიმღერა) |
| “Pratur” (ხარჯიხვი) | “Pratur a lovec” (ჯიხვი და მონადირე) |
| “Oběť” (მსხვერპლი) | “Hosté Arvího” (არვეს ხიზანი) |
| “Deset neúspěchů (satira) (ათი უკუმცნება (სატირა)) | “Z rychlíku” (ჩქარი მატარებლიდან) |
| “Bílá dcera” (თეთრი ქალიშვილი) | “Slzy vdovy” (ქვრივის ცრემლები) |
| “Moudrost života” (ცხოვრების სიბრძნე) | “Stvořitel života” (სიცოცხლის შემოქმედი) |
| “Mlynářova dcera” (მეწისქვილის ქალიშვილი) | “Žena na chatě” (ქალი აგარაკზე) |
| “Déšť mezi dvěma vraty” (წვიმა ორღობეში) | “Cira, tedy konec lásky” (ცირა, ანუ ხელნაკრავი სიყვარული) |
| “Zpoždění” (დაგვიანება) | “Teplé mléko” (თბილი რძე) |
| “Lenoch” (ხელმოცარული) | “Velká lucerna” (დიდი ფარნა) |
| “První pokušení” (პირველი ცდუნება) | “Zima” (ზამთარი) |
| “Basara” (ბასარა) | zlatý a jestřábí jestřáb (ოქროსფერი და ქორისფერი ქორა) |
| “Hříbě a vlk” (კვიცი და მგელი) | “Voják je zpět” (ჯარისკაცი დაბრუნდა) |
| “Býci tedy moudrost jednoho dne” (ხარები ანუ ერთი დღის სიბრძნე) | “Kutálející kámen” (z cyklu: předměstské romány) („აგორებული ქვა“ (ციკლიდან: „გარეუბნისნოველები“)) |
| “Novoroční novela” (საახალწლო ნოველა) | “Past” (ხაფანგი) |
| “Krádež auta” (ავტომანქანის გატაცება) | “Spravedlnost” (მართლმსაჯულება) |
| “Řemeslo” (ხელობა) | “Zabijáci” (მკვლელები) |
| “Duše nebeská” (სული – სამშვინველი) | “Pasažér” (მგზავრები) |
| “Zemětřesení” (მიწისძვრა) | “Muž na nástupišti” (კაცი ბაქანზე) |
| “Zrada” (z cyklu “předměstské romány”) („ღალატი“ („გარეუბნის ნოველები“)) | “Tfuj, tedy Šergile Šekiladzeho dostal padáka” (თფუუ!.. ანუ შერგილ შეყილაძე მოხსნეს!..) |
| “Osamělost” (მარტოობა) | “Kováři” (მჭედლები) |
| “Strkanice” (გაწევ-გამოწევა) | “Bojová situace” (საბრძოლო ვითარება) |
| “Maminčiny slzy” (დედის ცრემლები) | “Jedináček” (დედისერთა) |
| “Stesk” (მონატრება) | “Džbánek se rozbíjí na vodě” (კოკა წყალზე ტყდება) |
| “Svátek” (დღე-სასწაული) | “Stavební práce” (სააღმშენებლო საქმე) |
| “Beze stopy” (უგზო-უკვლო) | “Hra na univerzitu” (უნივერსიტეტობანა) |
Díla
zdroj: ka.wikipedia.org, intelekti.ge, biblusi.ge, nplg.gov.ge. Překlad z gruzínštiny: Dmitry Lovermann